Paweł Mossakowski był mi znany przede wszystkim z tekstów o filmie w jednym z ogólnopolskich dzienników. Z sympatii do jego tekstów sięgnęłam też po książkę. I z zachwytem stawiam ją na półce moich ulubionych powieści.
To powieść społeczna, obyczajowa, ciut komediowa, ciut kryminalna. To też świetna książka o polskim społeczeństwie, zderzeniu małomiasteczkowej mentalności z tą z większych metropolii. Justyna i Henryk wiele lat temu postanowili przenieść się po Warszawę. Do pracy dojeżdżają, on jest profesorem na uczelni, ona pracuje jako psycholog w poradni. W połowie domu bliźniak stworzyli swoją rodzinną enklawę i odskocznie od codziennych, stresujących obowiązków. Są niezadowoleni, kiedy sąsiedzi zza ściany wyprowadzają się bez słowa, swoją połowę domu sprzedając zupełnie niespodziewanym następcom. Za ścianę wprowadza się lokalne małżeństwo z dzieckiem. Czy jest szansa, aby dwa zupełnie różne światy mogły spotkać się w połowie drogi?
Odpowiedź nie jest chyba trudna. Książka Mossakowskiego pełna jest iskrzących scen opartych na zderzeniu dwóch skrajnych mentalności i kultur. Inteligenccy Justyna i Henryk stają naprzeciw małomiasteczkowym sąsiadom, którzy niespecjalnie przejmują się co inni o nich powiedzą. Przynajmniej ci najbliżsi. O sekretach małych społeczności przecież się nie rozmawia z nikim z zewnątrz. Jeśli ktoś złamie tę zasadę, musi ponieść dosadne konsekwencje. Nawet jeśli Mossakowski opiera się na dość powszechnych (ale bardzo prawdziwych) stereotypach, przyznać muszę, że całość jest świeża, świetnie poprowadzona i dopieszczona w każdym elemencie. Bohaterowie są jak żywi – mam silne podejrzenia, że autor opierał je na prawdziwych postaciach lub wątkach. Jak to w najlepszych książkach bywa, na samym końcu znajdziemy niespodziewane zakończenie. Taki finał to nie tylko domena kryminałów czy thrillerów. Tutaj jest idealnym dopełnieniem książki. To świetna powieść o prawdziwych ludziach, dla czytelników którzy obeznani są z mniejszą lub większą polską codziennością. Doskonała lektura dla dorosłych, w całkowicie pozbawionym erotyki znaczeniu słowa.
M.Cz.